Vernjikica se nalazi 1,5 km od Lazareve pećine, u kanjonu Lazareve reke, na nadmorskoj visini od 454 m. Povezana je sa Lazarevom pećinom uređenom pešačkom stazom.
Prva istraživanja Vernjikice datiraju iz 1960. godine, a prilazna pešačka staza je uređena 1976. godine, kada je i završen projekat turističkog uređenja pećine.
Vernjikica je suva pećina, nastala u suvim krečnjacima, što je od značaja za izgled pećinskog nakita. Sastoji se iz više dvorana i suženja. Ukupna dužina kanala i dvorana je 1.015 m, ukupna površina je 13.000 m2. Od ulaza u pećinu smenjuju se dvorane “Prijemna”, “Kaskadna”, “Vilingrad”, “Ponor”, “Koloseum”, “Mramorje”, “Sala oružja”, “Mermerna” i “Siparska”.
Prava znamenitost ove pećine je dvorana “Koloseum“, jedna od najvećih i najviših dvorana u pećinama Srbije. Ima oblik kruga, prečnika je 60 m i visine 59 m. Dvorana “Vilingrad” ima najlepši nakit, a speleolozi su najinteresantnijim oblicima dali slikovita imena: “Pećinski čovek”, “Baba”, “Obelisk”, “Košnica” i dr.
Za Vernjikicu je karakterističan veliki broj stalaktita i stalagmita neobičnih oblika i boja. Masivni stub crvene boje na ulazu u “Vilingrad” visok je 8 m, a u dvorani” Koloseum” ističe se stalagmit “Kolos“, visine 11,5 m, koji predstavlja zaštitni znak Vernjikice. Po neobičnosti oblika ističe se stalagmitska grupa “Godzila”, visoka 10 m.
Postoji i pećinski nakit koralne strukture. U “Mermernoj dvorani” nakit je izgrađen od kristalastog kalcita. Pažnju privlače stalagmiti “Venera” i “Srebrna jela“. “Sala oružja” je dobila ime po stalaktitima koji su u obliku kopalja, strela, bodeža i mačeva.
Ovaj izuzetan prirodni dragulj, na obodu Dubašničke kraške površi, sadrži veliki broj speleoobjekata koji pružaju utočište mnogim vrstama slepih miševa. Neke od njih formiraju kolonije koje sačinjava značajan broj primeraka. Pećina Vernjikica je jedno od najznačajnijih zimskih skloništa slepih miševa u Srbiji.
U zimskom periodu zabeleženo je prisustvo devet, odnosno deset vrsta slepih miševa i to: Rhinolophus ferrumequinum, Rhinolophus hipposideros, Myotis capaccinii, Myotis myotis, Myotis blythii, Myotis emarginatus, Pipistrellus pipistrellus sensu lato, Plecotus austriacus, Miniopterus schreibersii.
Pećina Vernjikica je zajedno sa Lazarevom pećinom i kanjonom Lazareve reke zaštićena Zakonom.
________________________________________________________________________________
